![](/media/lib/297/n-atmosfera-9287abd22f76260aa3199858f07c49e5.jpg)
Emisja gazów cieplarnianych prowadzi do kurczenia się stratosfery
18 maja 2021, 12:56Emisja gazów cieplarnianych prowadzi do kurczenia się stratosfery, informują naukowcy. Stratosfera rozciąga się na wysokości 20–60 kilometrów, ponad troposferą. Wcześniejsze badania wykazały rozszerzanie się troposfery, co wskazywało na możliwość kurczenia się stratosfery. Teraz potwierdzono istnienie takiego zjawiska oraz zbadano, jak bardzo stratosfera się skurczyła.
![](/media/lib/567/n-mnicha-e32069947094b5be3e819133b9e99423.jpg)
Wystarczyło 50 lat, by papugi w Europie wykształciły osobne dialekty
4 grudnia 2023, 10:54Pochodząca z Ameryki Południowej mnicha (Myiopsitta monachus) została introdukowana w Europie przed 50 laty. I te 5 dekad wystarczyło, by zwierzęta rozwinęły na Starym Kontynencie unikatowe dialekty, wyraźnie różne w różnych krajach i miastach. Naukowcy z Instytutu Zachowania Zwierząt im. Maxa Plancka w Konstancji oraz Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku, nagrali mnichy w 8 miastach 4 krajów Europy i stwierdzili, że w każdym z miast ptaki wydają różne dźwięki. Podobnie jak ludzie, mnichy w Europie komunikują się różnie w zależności od tego, gdzie mieszkają, mówi doktorant Stephen Tyndel z Konstancji.
![Galaktyka NGC 4736© NASA](/media/lib/22/1202409431_380071-313475160a3ef9befaf6b4659ab242b7.gif)
Ciemna energia nie istnieje?
18 sierpnia 2009, 11:20W prestiżowym piśmie Preceedings of the National Academy of Sciences ukazał się artykuł, w którym dwóch matematyków - Blake Temple z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davies i Joel Smoller z University of Michigan - dowodzi, że ciemna energia nie istnieje. Jeśli mają rację, ich teoria może całkowicie zmienić postrzeganie budowy wszechświata.
![Salamandra plamista](/media/lib/172/n-1171904086_573718-bca53983e0ce929eb2e846604b3c7cc4.jpeg)
Co zabiło holenderskie salamandry?
4 września 2013, 09:25Jeszcze w 2007 roku w Holandii żyła niewielka, ale zdrowa populacja salamandry plamistej. W 2008 roku zauważono pierwsze martwe zwierzęta, które nie nosiły śladów żadnych urazów. Do roku 2011 populacja holenderskiej Salamandra salamandra terrestris zmniejszyła się o 96%.
![](/media/lib/273/n-wachanie-0dc760657b0dcb610bcbe7138d057df9.jpg)
Tycie od wąchania
6 lipca 2017, 10:12Podczas eksperymentów prowadzonych na Uniwersytecie w Berkeley myszy, które utraciły węch, straciły także na wadze. Wydaje się to dość oczywiste, skoro powonienie odpowiada za sporą część wrażeń smakowych, tyle że rzeczone myszy jadły tyle samo tłustej paszy co gryzonie ze sprawnym węchem, które ważyły na tej diecie 2-krotnie więcej niż zwykle.
![](/media/lib/391/n-sif-063675ea4e7d9e6dd8f8ecabba68a4c7.jpg)
Sif - nowa wyspa Antarktyki
4 marca 2020, 05:12Pływając u zachodnich wybrzeży Antarktydy, naukowcy z Thwaites Glacier Offshore Research (THOR) natrafili na nieznaną wcześniej wyspę. Odsłonił ją cofający się lodowiec.
![](/media/lib/476/n-zwoj4a-fe85862df58eec4826f3305ca26b5d37.jpg)
Wyjątkowy zwój modlitewny pokazuje, jak oddawano cześć relikwii przed zerwaniem z Watykanem
27 października 2021, 10:51Jeden z niewielu zachowanych angielskich zwojów modlitewnych pokazuje, w jaki sposób modlili się katoliccy pielgrzymi przed reformacją, kiedy to Henryk VIII zerwał z Watykanem. Praktycznie nieznany nauce zwój pojawił się na krótko na rynku w latach 60. i 70. ubiegłego wieku. Nigdy wcześniej nie był szczegółowo badany i pozostaje w rękach prywatnych. Tekst oraz ilustracje zwoju wiążą go z Bromholm Priory, ważnym średniowiecznym miejscem pielgrzymkowym
![](/media/lib/73/kordyliery-fb6c2a3a08deabca80c868b450699426.jpg)
Deszcz sprzed milionów lat ujawni tajemnicę gór
28 grudnia 2010, 13:18Pozostałości izotopowe po prehistorycznych kroplach deszczów, które padały na zachodzie kontynentu północnoamerykańskiego w okresie od 65 do 28 mln lat temu, pozwolą naukowcom opisać przebieg powstawania Kordylierów. Góry te rozciągają się od Cieśniny Beringa na północy po Kanał Panamski od południa.
![](/media/lib/128/n-jezykiindoeuropejskie-0659573b0001e162d28c75ae4760c4fe.jpg)
W 100 lat wyginie 90% języków?
23 stycznia 2015, 13:42John McWhorter, lingwista z Columbia University, uważa, że z 6000 języków, którymi ludzie posługują się obecnie, za 100 lat pozostanie mniej niż 600, a i one będą znacznie uproszczone. W artykule napisanym dla The Wall Street Journal doktor McWhorer przewiduje, że około 90% języków wymrze w ciągu wieku
![](/media/lib/319/n-synchronizacja-na-odleglosc-76f22dc2d12832a9e18a750a1223b0ce.jpg)
Nie ma magii w synchronizacji na odległość
24 sierpnia 2018, 12:18W niektórych układach fizycznych nawet dość odległe od siebie elementy potrafią synchronizować swoje akcje. Zjawisko na pierwszy rzut oka wygląda dość tajemniczo. Na przykładzie sieci prostych elektronicznych oscylatorów połączonych w pierścień naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie wykazali jednak, że w rzeczywistości synchronizację na odległość można – przynajmniej w pewnych przypadkach – bardzo dobrze wytłumaczyć.